ΘΕΜΑ: Δυνατότητα εκχώρησης - κατάσχεσης και αποδεικτικά φορολογικής - ασφαλιστικής ενημερότητας των προγραμμάτων απασχόλησης

ΣΧΕΤ.: Η με αριθμό 2132/27/14-06-2011 απόφαση του Δ.Σ. του Οργανισμού.

Με αφορμή ερωτήματα Υπηρεσιών σχετικά με τη δυνατότητα εκχώρησης και κατάσχεσης απαιτήσεων στο πλαίσιο επιχορήγησης επιχειρήσεων ενταγμένων σε προγράμματα απασχόλησης καθώς και την υποχρέωση ή μη προσκόμισης φορολογικής - ασφαλιστικής ενημερότητας από τις επιχειρήσεις αυτές, σας γνωρίζουμε τα εξής :

Για την επιχορήγηση επιχειρήσεων στο πλαίσιο συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων ή προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από εθνικούς πόρους ή πόρους του ΛΑΕΚ ισχύουν τα κάτωθι:

Δεδομένου ότι:

α) Με τη διάταξη του άρθρου 14 παρ. 3 του Ν. 1545/1985, οι κάθε φύσης παροχές του ΟΑΕΔ απαλλάσσονται από κρατήσεις για το δημόσιο και για τρίτους και

β) Η υποχρέωση αυτεπάγγελτης αναζήτησης Φορολογικής και Ασφαλιστικής Ενημερότητας δεν δεσμεύει τον ΟΑΕΔ, σας γνωρίζουμε ότι, στις περιπτώσεις που απαιτείται η προσκόμιση Φορολογικής και Ασφαλιστικής Ενημερότητας, τις οποίες οι αρμόδιες για την έκδοσή τους υπηρεσίες (Δ.Ο.Υ., Ι.Κ.Α.) αρνούνται ή καθυστερούν να τις χορηγήσουν στους δικαιούχους των παροχών του Οργανισμού, οι Υπηρεσίες μας δύνανται να παραλάβουν την αίτηση και τα σχετικά δικαιολογητικά των επιχειρήσεων και να προβούν στην καταβολή της επιδότησης, εφόσον βάσει της διάταξης του άρθρου 10 παρ. 4 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (Ν. 2690/1999), το αίτημα για καταβολή της επιδότησης υποβλήθηκε εμπρόθεσμα και με την προϋπόθεση ότι πληρούνται οι λοιποί όροι του εκάστοτε προγράμματος οι ενδιαφερόμενοι συνυποβάλλουν αίτημα - δήλωση στο οποίο δηλώνουν ότι δεν είναι δυνατή η προσκόμιση Φορολογικής ή/και Ασφαλιστικής Ενημερότητας και ότι δεσμεύονται να την/τις προσκομίσουν όταν εκλείψει η αιτία που καθιστά αδύνατη την υποβολή της/τους.

Επίσης, σχετικά με τη δυνατότητα εκχώρησης και κατάσχεσης των απαιτήσεων προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ, πόρους του ΛΑΕΚ ή από εθνικούς πόρους, σας γνωρίζουμε τα εξής:

α) Το θεσμικό πλαίσιο που διέπει τη χρηματοδότηση προγραμμάτων μέσω του ΕΣΠΑ ορίζει ότι οι απαιτήσεις των προγραμμάτων αυτών είναι ανεκχώρητες και ακατάσχετες. Ομοίως, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 15 του Ν. 3762/2009, ανεκχώρητες και ακατάσχετες ορίζονται οι απαιτήσεις των προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από πόρους του ΛΑΕΚ.

β) Η εκχώρηση ή κατάσχεση των απαιτήσεων προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από εθνικούς πόρους δεν είναι δυνατή, καθόσον το ακατάσχετο προβλέπεται ρητά στη διάταξη της παραγράφου 6 του άρθρου 29 του Ν. 1262/1982, που ορίζει ότι «η κατά τις διατάξεις του παρόντος άρθρου καταβολή των παροχών από τον ΟΑΕΔ στους εργοδότες απαλλάσσονται από κάθε φόρο, τέλη χαρτοσήμου και γενικά από τέλη, κρατήσεις ή εισφορές για το δημόσιο και για τρίτους και δεν υπόκεινται σε κατάσχεση, βάσει γενικής ή ειδικής διάταξης νόμου».

Όσον αφορά στη βάσει του άρθρου 18 του Ν. 3833/2010 (ΦΕΚ Α'40) επιδότηση από τον ΟΑΕΔ των ασφαλιστικών εισφορών (εργοδοτών και εργαζομένων) για προσλαμβανόμενους μισθωτούς σε επιχειρήσεις και γενικά εργοδότες, καθώς και για τη διατήρηση θέσεων σε επιχειρήσεις ή εργοδότες, σας γνωρίζουμε ότι δεν είναι δυνατόν να χωρήσει κατάσχεση κατ' αυτών εις χείρας του ΟΑΕΔ ως τρίτου, γιατί:

α) δεν πρόκειται για χρήματα του εκάστοτε οφειλέτη του Δημοσίου που ευρίσκονται εις χείρας του ΟΑΕΔ,

β) πρόκειται για ασφαλιστικό βοήθημα, το οποίο καταβάλλεται από τον ΟΑΕΔ υπέρ ανέργων που προσλαμβάνονται ή υπέρ εργαζομένων που κινδυνεύουν να χάσουν τη δουλειά τους και το οποίο σε καμιά περίπτωση δεν υπερβαίνει το ποσό των χιλίων ευρώ (1000 €) μηνιαίως ανά άνεργο που είναι ο αμέσως ωφελούμενος, ως εκ τούτου, σύμφωνα με το άρθρο 4 του Ν. 3714/2008 (ΦΕΚ Α' 231), δεν επιτρέπεται κατάσχεση κατά του ως άνω ασφαλιστικού βοηθήματος.

Ως εκ τούτου το ακατάσχετο των ως άνω επιδοτήσεων των ασφαλιστικών εισφορών συνεπάγεται και το ανεκχώρητο αυτών (ΑΚ 464).

Όσον αφορά στην οικονομική ενίσχυση των βιομηχανικών, βιοτεχνικών και μεταλλευτικών επιχειρήσεων των παραμεθορίων περιοχών βάσει του άρθρου 21 του Ν. 1767/1988 (ΦΕΚ Α'63), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, σας γνωρίζουμε τα εξής¹:

Εφόσον η βάσει του άρθρου 21 του Ν. 1767/1988 οικονομική ενίσχυση δεν είναι ρητά από το νόμο εξοπλισμένη με το ακατάσχετο και ούτε αυτό μπορεί να συναχθεί από το συνδυασμό άλλων διατάξεων, οι αντίστοιχες απαιτήσεις των δικαιούχων δύνανται να κατασχεθούν και να εκχωρηθούν.

Αν και η συγκεκριμένη παροχή δεν είναι από το νόμο εξοπλισμένη με το ακατάσχετο, μολαταύτα, με βάση το άρθρο 14 παρ. 3 του Ν. 1545/1985, απαλλάσσεται από την παρακράτηση υπέρ του Δημοσίου και του ΙΚΑ λόγω οφειλών που οι δικαιούχοι της ως άνω παροχής ενδεχομένως έχουν προς το Δημόσιο και το ΙΚΑ. Ως εκ τούτου σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να γίνει παρακράτηση υπέρ του Δημοσίου και του ΙΚΑ.

Το γεγονός ότι η με αριθμό 31730/1988 (ΦΕΚ Β'670) απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών και Εργασίας, που εξεδόθη κατ' εξουσιοδότηση του άρθρου 21 του Ν. 1767/1988, για την καταβολή της συγκεκριμένης παροχής, απαιτεί μεταξύ άλλων την προσκόμιση βεβαίωσης του ΙΚΑ ή ανάλογου ασφαλιστικού φορέα ότι έχουν καταβληθεί οι ασφαλιστικές εισφορές για το χρονικό διάστημα για το οποίο ζητείται η επιδότηση (βλ. παρ. 4ε της ΚΥΑ 31730/1988), δεν σημαίνει ότι η ανωτέρω βεβαίωση ζητείται ενόψει παρακράτησης μέρους ή του συνόλου της εν λόγω παροχής υπέρ του ΙΚΑ για τυχόν οφειλές του δικαιούχου προς το Ίδρυμα.

Κατόπιν των ανωτέρω σας γνωρίζουμε τα εξής:

α) Στην περίπτωση που η επιχείρηση προσκομίζει φορολογική ενημερότητα χρεωστική, είναι όμως ασφαλιστικά ενήμερη, η βάσει του άρθρου 21 του Ν. 1767/1988 οικονομική ενίσχυση πρέπει να της καταβληθεί.

β) Στην περίπτωση που η επιχείρηση προσκομίζει ασφαλιστική ενημερότητα χρεωστική, ακόμη και αν είναι φορολογικά ενήμερη, η ως άνω οικονομική ενίσχυση δεν μπορεί να της καταβληθεί, εκτός εάν η επιχείρηση έχει κάνει διακανονισμό εξόφλησης των οφειλών της από καθυστερούμενες ασφαλιστικές εισφορές και προσκομίζει αποδεικτικό στοιχείο διακανονισμού των ασφαλιστικών της εισφορών του εξαμήνου για το οποίο ζητείται η επιδότηση.

Εφόσον οι ασφαλιστικές εισφορές έχουν διακανονισθεί και οφείλονται, θα προσκομίζεται αποδεικτικό στοιχείο διακανονισμού των ασφαλιστικών της εισφορών του εξαμήνου για το οποίο ζητείται η επιδότηση, και θα καταβάλλεται ως επιδότηση στην επιχείρηση το ποσό που προκύπτει μετά την αφαίρεση των οφειλομένων και διακανονισθεισών από την επιχείρηση ασφαλιστικών εισφορών από το συνολικό κόστος μισθοδοσίας.

¹ Η αναφορά στην οικονομική ενίσχυση των βιομηχανικών, βιοτεχνικών και μεταλλευτικών επιχειρήσεων των παραμεθορίων περιοχών βάσει του άρθρου 21 του Ν. 1767/1988 (ΦΕΚ Α'63) αφορά μόνο τις Υπηρεσίες αρμοδιότητας.

Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΗΣ Δ/ΝΣΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ
Μ. ΣΠΑΝΟΥΔΑΚΗ

ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ
Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΙΕΚ/ΣΗΣ
Α. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ