ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ - ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ - 15/01/2010

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ - ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ - 15/01/2010

Θέμα: Τροποποίηση του Κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προικών και Κερδών από Λαχεία και του Εθνικού Τελωνειακού Κώδικα

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ

 

Άρθρο 1

1. Η παράγραφος 2 του άρθρου 29 του Κώδικα Φορο­λογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προι­κών και Κερδών από Λαχεία, ο οποίος κυρώθηκε με το ν. 2961/2001 (ΦΕΚ 266 Α), αντικαθίσταται ως εξής:
«2. Η αιτία θανάτου κτήση περιουσιακών στοιχείων, πλην αυτών που ορίζονται στις επόμενες παραγράφους 3 και 4, από κληρονόμους που υπάγονται στην Α' και Β' κατηγορία υπόκειται σε φόρο, ο οποίος υπολογίζεται με βάση τις εξής ανά κατηγορία φορολογικές κλίμακες:
 

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Α'

Κλιμάκια (σε ευρώ)

Συντελε­στής κλι­μακίου

(%)

Φόρος κλιμακί­ου (σε ευρώ)

Φορολογη­τέα περι­ουσία (σε ευρώ)

Φόρος που ανα­λογεί (σε

ευρώ)

150.000

150.000

150.000

1

1.500

300.000

1.500

300.000

5

15.000

600.000

16.500

Υπερβάλλον

10

 

 

 

 ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Β'

 

Κλιμάκια (σε ευρώ)

Συντελε­στής κλι­μακίου

(%)

Φόρος κλιμακί­ου (σε ευρώ)

Φορολογη­τέα περι­ουσία (σε ευρώ)

Φόρος που ανα­λογεί (σε

ευρώ)

30.000

30.000

70.000

5

3.500

100.000

3.500

200.000

10

20.000

300.000

23.500

Υπερβάλλον

20

 

 

 

 

2. Οι παράγραφοι 4 και 5 του άρθρου 29 του Κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προικών και Κερδών από Λαχεία αντικαθίστανται ως εξής:
«4. Η αιτία θανάτου κτήση χρηματικών ποσών υπόκει­ται σε φόρο ο οποίος υπολογίζεται αυτοτελώς με συντε­λεστή δέκα τοις εκατό (10%), προκειμένου για κληρονό­μους που υπάγονται στην Α' κατηγορία, και με συντελε­στή είκοσι τοις εκατό (20%), προκειμένου για κληρονό­μους που υπάγονται στη Β' κατηγορία.
5. Όταν ο κληρονόμος ή κληροδόχος έχει αναπηρία κατά ποσοστό 67% και άνω, ο φόρος που αναλογεί κατά τις προηγούμενες παραγράφους μειώνεται κατά ποσο­στό δέκα τοις εκατό (10%).»
3. Προστίθεται παράγραφος 9 στο άρθρο 29 του Κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προικών και Κερδών από Λαχεία, η οποία έχει ως εξής:
«9. Για τα περιουσιακά στοιχεία για τα οποία ο φόρος υπολογίζεται σύμφωνα με τις παραγράφους 3 και 4 του παρόντος άρθρου δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις των άρθρων 4, 36 και 47 του νόμου αυτού.»
4. Η παράγραφος 1 του άρθρου 44 του Κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προικών και Κερδών από Λαχεία αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Το υπόλοιπο της περιουσίας που αποκτάται αιτία δωρεάς ή γονικής παροχής, το οποίο απομένει μετά την αφαίρεση των εκπτώσεων των άρθρων 41 και 43, υποβάλλεται σε φόρο, ο οποίος υπολογίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 29, οι οποίες εφαρμόζονται α­νάλογα. Από το φόρο που προκύπτει εκπίπτεται: α) ο φό­ρος που αναλογεί στις προγενέστερες δωρεές, γονικές παροχές ή προίκες, που συνυπολογίζονται σύμφωνα με το άρθρο 36, με ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 31 και β) ο φόρος που αποδεδειγμένα καταβλή­θηκε ή οριστικά και τελεσίδικα βεβαιώθηκε στην αλλοδα­πή για τις δωρεές ή γονικές παροχές κινητών που έγιναν εκεί, με ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου
32.»
5. Η παράγραφος 2 του άρθρου 44 του Κώδικα Φορο­λογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προι­κών και Κερδών από Λαχεία καταργείται και οι επόμενες παράγραφοι του ίδιου άρθρου, αναριθμούνται αντίστοι­χα.
6. Το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 6 του άρθρου 24 του Κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονι­κών Παροχών, Προικών και Κερδών από Λαχεία αντικαθί­σταται ως εξής:
«Προκειμένου για κληρονόμους που υπάγονται στην Α' και Β' κατηγορία της παραγράφου 1 του άρθρου 29, τα χρέη που εκπίπτονται αφαιρούνται κατ' αρχήν από την αξία των περιουσιακών στοιχείων της παραγράφου 2 του ίδιου άρθρου και, στην περίπτωση που η αξία των πε­ριουσιακών αυτών στοιχείων υπολείπεται της αξίας των χρεών, αφαιρούνται κατά σειρά από την αξία των περι­ουσιακών στοιχείων των παραγράφων 3 και 4.»
7. Η περίπτωση ζ' της παραγράφου 2 του άρθρου 25 του Κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προικών και Κερδών από Λαχεία αντικαθίσταται ως εξής:
«ζ) Η απόκτηση περιουσιακών στοιχείων για τα οποία εφαρμόζεται η παράγραφος 2 του άρθρου 29 του παρό­ντος, μέχρι του ποσού των τετρακοσίων χιλιάδων (400.000) ευρώ ανά δικαιούχο, εφόσον δικαιούχοι είναι σύζυγος και ανήλικα τέκνα του κληρονομουμένου. Εφό­σον παρέχεται η απαλλαγή αυτή, κατά τον υπολογισμό του φόρου δεν ισχύει το πρώτο αφορολόγητο κλιμάκιο της κλίμακας της ίδιας αυτής παραγράφου και περιορίζο­νται αντίστοιχα τα επόμενα κλιμάκια. Η απαλλαγή για τον επιζώντα σύζυγο παρέχεται εφόσον η έγγαμη συμ­βίωση είχε διάρκεια τουλάχιστον πέντε (5) ετών.»
8. Το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 28 του Κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονι­κών Παροχών, Προικών και Κερδών από Λαχεία καταρ­γείται.
9. Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 82 του Κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προικών και Κερδών από Λαχεία αντικαθίστα­ται ως εξής:
«1. Ο φόρος που βεβαιώνεται μετά από δήλωση του υ­πόχρεου, μετά από πράξη προσδιορισμού φόρου, που έ­γινε οριστική λόγω μη άσκησης ή εκπρόθεσμης άσκησης προσφυγής, μετά από διοικητική επίλυση της διαφοράς και την καταβολή του ενός πέμπτου (1/5) και μετά από α­πόφαση διοικητικού δικαστηρίου ή δικαστικό συμβιβα­σμό, καταβάλλεται σε δώδεκα (12) ίσες διμηνιαίες δόσεις.»
10. Το άρθρο 90 του Κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προικών και Κερδών α πό Λαχεία αντικαθίσταται ως εξής:
«Για την υποβολή των δηλώσεων στη φορολογία δω­ρεών, γονικών παροχών και προικών και γενικά τη διαδι­κασία βεβαίωσης και καταβολής του φόρου εφαρμόζο­νται ανάλογα οι διατάξεις των άρθρων 68, 69, 72, 73 πα­ράγραφοι 1, 2 και 4 έως και 8, 74 έως και 81, 82 παρά­γραφοι 1 έως και 5 και 7, 83 και 84.»
11. Στις υποθέσεις κληρονομιών, γονικών παροχών και δωρεών στις οποίες έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του άρθρου αυτού συνυπολογίζονται όλες οι δωρεές εν ζωή ή αιτία θανάτου, οι γονικές παροχές και οι προίκες κατά τις διατάξεις των άρθρων 4, 36 και 47 του Κώδικα Φορο­λογίας Κληρονομιών, Δωρεών , Γονικών Παροχών, Προικών και Κερδών από Λαχεία.
12. Οι διατάξεις του άρθρου αυτού ισχύουν για κτή­σεις περιουσίας αιτία δωρεάς ή γονικής παροχής στις ο­ποίες η φορολογική υποχρέωση γεννιέται από την 8η Ια­νουαρίου 2010.

 
Άρθρο 2: Τροποποιήσεις στον Εθνικό Τελωνειακό Κώδικα

1. Οι παράγραφοι 2 και 3 του άρθρου 81 του Εθνικού Τελωνειακού Κώδικα, που κυρώθηκε με το ν. 2960/2001 (ΦΕΚ 265 Α) αντικαθίστανται ως εξής:
«2. Ο συντελεστής του ειδικού φόρου κατανάλωσης αιθυλικής αλκοόλης καθορίζεται σε χίλια πεντακόσια ε­βδομήντα (1.570) ευρώ, ανά εκατόλιτρο άνυδρης αιθυλι­κής αλκοόλης.
3. Εφαρμόζεται μειωμένος κατά πενήντα τοις εκατό (50%) ο συντελεστής ειδικού φόρου κατανάλωσης αιθυ­λικής αλκοόλης, έναντι του ισχύοντος κανονικού συντε­λεστή για την αιθυλική αλκοόλη που προορίζεται για την παρασκευή ούζου ή που περιέχεται στο τσίπουρο και την τσικουδιά. Ο μειωμένος αυτός συντελεστής καθορίζεται σε επτακόσια ογδόντα πέντε (785) ευρώ, ανά εκατόλι­τρο άνυδρης αιθυλικής αλκοόλης.
Ο κατά τα παραπάνω μειωμένος συντελεστής ειδικού φόρου κατανάλωσης εφαρμόζεται και στην περιοχή Δω­δεκανήσου για την αιθυλική αλκοόλη που περιέχεται και στα λοιπά, πλην των παραπάνω, αλκοολούχα ποτά ή άλ­λα αλκοολούχα προϊόντα, τα οποία αποκτώνται από άλ­λα Κράτη - Μέλη της Κοινότητας, αποστέλλονται από φορολογική αποθήκη της λοιπής Ελλάδος ή εισάγονται στην περιοχή αυτή από τρίτες χώρες.
Η ίδια μείωση του φόρου ισχύει και για την αιθυλική αλκοόλη που χρησιμοποιείται στην περιοχή αυτή για την παραγωγή των παραπάνω ποτών και προϊόντων.
Οι όροι και προϋποθέσεις εφαρμογής των διατάξεων της παρούσας παραγράφου καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών.»
2. Οι παράγραφοι 2 και 3 του άρθρου 87 του Εθνικού Τελωνειακού Κώδικα αντικαθίστανται ως εξής:
«2. Ο φόρος αυτός ορίζεται σε ένα ευρώ και εξήντα τρία λεπτά (1,63) ανά βαθμό PLATO κατά όγκο και εκα­τόλιτρο μπύρας.
3. Εφαρμόζεται μειωμένος κατά πενήντα τοις εκατό
(50%) ο συντελεστής ειδικού φόρου κατανάλωσης μπύρας, έναντι του ισχύοντος κανονικού συντελεστή, για την μπύρα που παράγεται στη χώρα μας ή στα άλλα Κρά­τη - Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης από ανεξάρτητα μι­κρά ζυθοποιεία, εφόσον η παραγωγή τους δεν υπερβαί­νει τα 200.000 εκατόλιτρα μπύρας ετησίως.
Για την εφαρμογή του μειωμένου συντελεστή ο όρος «ανεξάρτητο μικρό ζυθοποιείο» σημαίνει το ζυθοποιείο το οποίο πληροί τις εξής προϋποθέσεις:
- είναι νομικώς και οικονομικώς ανεξάρτητο από οποιοδήποτε άλλο,
- χρησιμοποιεί δικές του εγκαταστάσεις και
- δεν λειτουργεί βάσει άδειας εκμεταλλεύσεως άλλου επιτηδευματία.
Θεωρούνται επίσης ως ένα και μόνο ανεξάρτητο μικρό ζυθοποιείο δύο ή περισσότερα μικρά ζυθοποιεία όταν αυτά συνεργάζονται και η συνδυασμένη ετήσια παραγω­γή τους δεν υπερβαίνει τα 200.000 εκατόλιτρα μπύρας.
Ο μειωμένος αυτός συντελεστής καθορίζεται σε ογδό­ντα δύο λεπτά (0,82) ευρώ ανά βαθμό PLATO κατά όγκο και εκατόλιτρο μπύρας.
Οι λεπτομέρειες εφαρμογής των διατάξεων της πα­ρούσας παραγράφου καθορίζονται με απόφαση του Υ­πουργού Οικονομικών.»
3. Το άρθρο 89 του Εθνικού Τελωνειακού Κώδικα, αντι καθίσταται ως εξής:
« Άρθρο 89 Συντελεστές Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης Ο συντελεστής του ειδικού φόρου κατανάλωσης που επιβάλλεται στα προϊόντα του προηγούμενου άρθρου ο­ρίζεται σε εξήντα πέντε (65) ευρώ ανά εκατόλιτρο τελι­κού προϊόντος, με εξαίρεση τα προϊόντα που ορίζονται στις παραγράφους 6 και 7 του σημείου Β του παραρτήματος ΙΙΙ του Κανονισμού (ΕΚ) του Συμβουλίου 606/2009 (EEL 193/24.7.2009) για τα οποία ο συντελεστής ορίζε­ται σε τριάντα δύο ευρώ και πενήντα λεπτά (32,50) ανά εκατόλιτρο τελικού προϊόντος.»
4. Οι παράγραφοι 1 και 2 του άρθρου 97 του Εθνικού
Τελωνειακού Κώδικα αντικαθίστανται ως εξής:
«1. Στα τσιγάρα και στα προϊόντα που εξομοιώνονται με αυτά, ως βάση υπολογισμού του φόρου λαμβάνεται, σύμφωνα με τα στοιχεία φορολογίας που είναι γνωστά κατά την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους, η πλέον ζητούμενη τιμή λιανικής πώλησης αυτών, ανεξάρτητα από το σήμα και την προέλευσή τους. Στην τιμή αυτή ο συντελεστής του ειδικού φόρου κατανάλωσης ορίζεται σε ποσοστό 63%, με ελάχιστο φόρο είσπραξης, τα 75,60 ευρώ ανά 1.000 τσιγάρα.
Η πλέον ζητούμενη τιμή λιανικής πώλησης των τσιγά­ρων για τον υπολογισμό της νέας φορολογικής επιβά­ρυνσης καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Οικονο­μικών και η έναρξη εφαρμογής της ορίζεται μεταξύ της 1ης και 16ης Ιανουαρίου κάθε έτους.
Σε περίπτωση που η μεταβολή της πλέον ζητούμενης τιμής λιανικής πώλησης των τσιγάρων έχει ως αποτέλε­σμα τη μείωση της συνολικής επίπτωσης που προκύπτει από το ποσοστό του φόρου που προβλέπεται στο δεύτε­ρο εδάφιο, η έναρξη εφαρμογής της απόφασης αυτής ε­πιτρέπεται να ορίζεται το αργότερο μέχρι την 1η Ιανουα­ρίου του δεύτερου έτους που έπεται εκείνου της μετα­βολής.
Ο ειδικός φόρος κατανάλωσης διαρθρώνεται:
α) σε έναν πάγιο φόρο, ο οποίος επιβάλλεται ανά μονάδα προϊόντος, το ποσό του οποίου είναι ίσο προς 7,5% της συνολικής φορολογικής επιβάρυνσης, η οποία προ­κύπτει από το άθροισμα του ειδικού φόρου κατανάλωσης καπνού και του φόρου προστιθέμενης αξίας, που επιβάλ­λονται στην πλέον ζητούμενη τιμή λιανικής πώλησης των τσιγάρων και είναι το ίδιο (πάγιο στοιχείο) για όλες τις κατηγορίες τσιγάρων, ανεξάρτητα από την τιμή λιανι­κής πώλησής του και
β) σε έναν αναλογικό φόρο ο συντελεστής του οποίου είναι 57,07725% και προκύπτει από το κλάσμα που έχει ως αριθμητή το γινόμενο του συντελεστή του ειδικού φόρου κατανάλωσης επί την πλέον ζητούμενη τιμή μείον τον πάγιο φόρο και παρονομαστή την πλέον ζητούμενη τιμή.
Ο αναλογικός συντελεστής 57,07725% υπολογίζεται στην τιμή λιανικής πώλησης χιλίων (1.000) τεμαχίων τσι­γάρων (1 φορολογική μονάδα) και είναι ο ίδιος για όλες τις κατηγορίες τσιγάρων.
Στα τσιγάρα που πωλούνται σε τιμή μικρότερη από την τιμή λιανικής πώλησης των τσιγάρων της πλέον ζητού­μενης κατηγορίας τιμών, το συνολικό ποσό του ειδικού φόρου κατανάλωσης, που υπολογίζεται σύμφωνα με τις ανωτέρω περιπτώσεις α' και β' δεν μπορεί να είναι κα­τωτέρω του εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) του συ­νολικού ειδικού φόρου κατανάλωσης που επιβάλλεται στα τσιγάρα της πλέον ζητούμενης κατηγορίας τιμών.
2. Στα λοιπά βιομηχανοποιημένα καπνά ο συντελεστής του ειδικού φόρου κατανάλωσης ορίζεται ως εξής:
α) Στα πούρα ή σιγαρίλλος σε ποσοστό 30% επί της κατά χιλιόγραμμο τιμής λιανικής πώλησής τους.
β) Στο λεπτοκομμένο καπνό, ο οποίος προορίζεται για την κατασκευή χειροποίητων τσιγάρων και στα άλλα κα­πνά για κάπνισμα, σε ποσοστό 65% επί της κατά χιλιό­γραμμο τιμής λιανικής πώλησής τους.»
5. Η ισχύς των διατάξεων των παραγράφων 1 έως και 3 του άρθρου αυτού αρχίζει από 8.1.2010. Η ισχύς των διατάξεων της παραγράφου 4 αρχίζει από 18.1.2010 (η­μερομηνία συζητήσεως του σχεδίου νόμου στην αρμό­δια Επιτροπή της Βουλής).
Άρθρο 3 Έναρξη Ισχύος
Η ισχύς των διατάξεων του νόμου αυτού αρχίζει από την ημερομηνία δημοσιεύσεως στην Εφημερίδα της Κυ­βερνήσεως, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στις επί μέ­ρους διατάξεις του.
Αθήνα, 15 Ιανουαρίου 2010

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Γ. Παπακωνσταντίνου

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

στο σχέδιο νόμου «Τροποποίηση του Κώδικα Φορολο­γίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προι­κών και Κερδών από Λαχεία και του Εθνικού Τελωνεια­κού Κώδικα»
Προς τη Βουλή των Ελλήνων
Με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου, η Κυβέρνηση επι­διώκει:
α) την άμεση θέσπιση ενός δικαιότερου συστήματος φορολόγησης των κληρονομιών, των δωρεών και των γονικών παροχών, προκειμένου να αντιμετωπιστούν α­ποτελεσματικά φαινόμενα καταστρατήγησης της συ­νταγματικής αρχής της φορολόγησης των πολιτών ανά­λογα με τη φοροδοτική τους ικανότητα, και
β) την άμεση αύξηση των δημοσίων εσόδων, με την αύξηση του φόρου κατανάλωσης στις ιδιαίτερες κατηγο­ρίες προϊόντων, των καπνικών ειδών και του αλκοόλ, σε συνέργεια και με τις πολιτικές του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης για την προστασία της Δη­μόσιας Υγείας, που εφαρμόζονται στον ίδιο τομέα.
Στο πεδίο της άμεσης φορολογίας και ειδικότερα της φορολογίας της ακίνητης περιουσίας, απαρέγκλιτος στόχος για την Κυβέρνηση είναι κάθε φορολογούμενος να εισφέρει στα δημόσια έσοδα, δίκαια και αναλογικά, σύμφωνα με την αξία των ακινήτων που μεταβιβάζονται και να λαμβάνονται υπόψη κοινωνικά και οικονομικά κρι­τήρια για τα ασθενέστερα κοινωνικά στρώματα.
Είναι σαφές, ότι με τις διατάξεις της ισχύουσας φορο­λογικής νομοθεσίας που είχε θεσμοθετήσει η προηγού­μενη κυβέρνηση της Ν.Δ., ιδίως με το ν. 3634/2008, οι παραπάνω βασικές αρχές, που έχουν θεμέλιο συνταγμα­τικό, εξοβελίστηκαν, με αποτέλεσμα να συντρέχει η ίδια φορολογική επιβάρυνση για όλα τα κοινωνικά στρώματα, κατά παράβαση της αρχής της αναλογικότητας.
Η ισχύουσα, σήμερα, διάταξη προβλέπει φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας που μεταβιβάζεται με γονική παροχή, δωρεά ή με κληρονομιά, μετά την αφαίρεση α­φορολογήτου ποσού 95.000 ευρώ, με ενιαίο συντελεστή 1% ανεξαρτήτως ύψους μεταβιβαζόμενης περιουσίας.
Το απαράδεκτο αυτό θεσμικό πλαίσιο, είχε ως αποτέ­λεσμα αφ' ενός την κατάρρευση των εσόδων του Δημο­σίου στο πεδίο της φορολόγησης αυτής και μάλιστα σε ι­διαίτερα κρίσιμη δημοσιονομικά περίοδο για τη χώρα μας, και αφ' ετέρου την επιβολή της ίδιας φορολογικής επιβάρυνσης για όλους, ανεξάρτητα από τη φοροδοτική τους ικανότητα και μάλιστα στο πεδίο της άμεσης φορο­λογίας, γεγονός που πλήττει ευθέως και με άμεσο τρόπο τα ασθενέστερα κοινωνικά στρώματα.
Η κατάργηση αυτών των ρυθμίσεων, με τις οποίες η α­κίνητη περιουσία των μικρών και μεσαίων εισοδηματικά στρωμάτων της ελληνικής κοινωνίας, χρηματοδοτούσε τις φορολογικές υποχρεώσεις των πλουσιότερων εισο­δηματικά στρωμάτων, λειτουργώντας αναδιανεμητικά στην αντίστροφη ακριβώς κατεύθυνση από αυτήν που ε­πιβάλλεται για λόγους κοινωνικής και φορολογικής δι­καιοσύνης, αποτελεί προεκλογική δέσμευση της Κυβέρ­νησης του ΠΑΣΟΚ, που επαναλήφθηκε στην ομιλία του Πρωθυπουργού στους κοινωνικούς εταίρους στο Ζάπ­πειο στις 13 Δεκεμβρίου 2009.
Η Κυβέρνηση έχει ήδη ξεκινήσει διάλογο με τους κοι­νωνικούς εταίρους για την πλήρη αναμόρφωση του φο­ρολογικού συστήματος με σκοπό τη διαμόρφωση ενός θε­σμικού πλαισίου, απλού, εύχρηστου, λειτουργικού, δίκαι­ου, αποτελεσματικού, αναδιανεμητικού και αναλογικού.
Ωστόσο από τις αρχές Δεκεμβρίου του 2009, παρατη­ρήθηκε τεράστια αύξηση στις διενεργούμενες γονικές παροχές και υπερπολλαπλασιασμός των αξιών που αφο­ρούσαν, ιδιαίτερα σε Δ.Ο.Υ. που υπάγονται ακίνητα με­γάλης αντικειμενικής αξίας. Στη Δ.Ο.Υ. Κηφισιάς το Δε­κέμβριο του 2009 ο αριθμός των γονικών παροχών αυξή­θηκε από 437 τον αντίστοιχο μήνα του 2008, σε 2.240 και η αξία των μεταβιβασθέντων ακινήτων, από 39,4 ε­κατ. ευρώ σε 538,79 εκατ. ευρώ.
Στη Δ.Ο.Υ. Ψυχικού, τον ίδιο μήνα, από 252 γονικές παροχές το Δεκέμβριο 2008 σε 1.418, και η αξία των με­ταβιβασθέντων ακινήτων από 1,5 εκατ. ευρώ σε 244,5 ε­κατ. ευρώ. Στη Δ.Ο.Υ. Μυκόνου, από 20 γονικές παροχές το Δεκέμβριο του 2008, διενεργήθηκαν 161 το Δεκέμ­βριο του 2009, με αξίες 1 εκατ. και 23,7 εκατ. ευρώ αντί­στοιχα.
Ανάλογη είναι η εικόνα και σε άλλες περιοχές με υψη­λές αντικειμενικές αξίες ακινήτων.
Είναι προφανές ότι με τις αθρόες μεταβιβάσεις επιδιώ­κεται από τους λίγους και κατέχοντες η κατακερμάτιση της ακίνητης περιουσίας τους και η αποφυγή υπαγωγής στο άμεσο και απώτερο μέλλον, των σχετικών μεταβιβα­στικών πράξεων σε νέο θεσμικό πλαίσιο που η Κυβέρνη­ση του ΠΑΣΟΚ ήδη διαβουλεύεται με τους κοινωνικούς εταίρους και τους πολίτες.
Η ακύρωση της εκφρασμένης κυβερνητικής βούλησης στην πράξη, από τους έχοντες και κατέχοντες, θα επέ­φερε δυσμενέστατα αποτελέσματα στην εμπέδωση κλί­ματος εμπιστοσύνης μεταξύ της φορολογικής διοίκησης και των πολιτών και θα είχε αρνητικές συνέπειες στο κρί­σιμο πεδίο της είσπραξης δημοσίων εσόδων από την ου­σιαστική απαλλαγή της φορολόγησης της μεγάλης ακί­νητης περιουσίας.
Συνέτρεχε συνεπώς κατεπείγουσα ανάγκη για την α­ναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου στο πεδίο αυτό προ­κειμένου και ο κοινωνικός διάλογος να μην ακυρωθεί και τα μελλοντικά δημόσια έσοδα στο πεδίο αυτό να διαφυ­λαχτούν.
Για αυτό η Κυβέρνηση κατέθεσε το σχέδιο νόμου αυτό με το χαρακτηρισμό του κατεπείγοντος και ζήτησε την ψήφισή του σύμφωνα με την ειδική διαδικασία που προ­βλέπει το άρθρο 76 του Συντάγματος και ο Κανονισμός της Βουλής.
Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις επιδιώκεται ένα δί­καιο, απλό, αναλογικό και αναδιανεμητικό σύστημα. Βα­σικές συνιστώσες του είναι η αύξηση του αφορολόγητου ορίου και ο προοδευτικός συντελεστής με βάση κλίμακα, έτσι ώστε «γονικές παροχές» άνω του αφορολόγητου ο­ρίου, να φορολογούνται και αυτές ανάλογα με την αξία που μεταβιβάζεται.
Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις στο πεδίο των ειδικών φόρων κατανάλωσης, επιδιώκεται η είσπραξη φόρων α­πό προϊόντα που εμπίπτουν σε σημαντικές για τη Δημό­σια Υγεία πολιτικές του Υπουργείου Υγείας, όπως είναι τα καπνικά προϊόντα και τα αλκοολούχα ποτά.
Με αυτόν τον τρόπο επιδιώκεται η αύξηση των δημο­σίων εσόδων και παράλληλα η δημιουργία αντικινήτρων, προκειμένου μεσοπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα, να μειωθεί η κατανάλωση σε προϊόντα επιβλαβή για τη Δη­μόσια Υγεία των πολιτών.
Ειδικότερα επί των άρθρων:

Αρθρο 1
α) Καταργείται η ισχύουσα αυτοτελής φορολόγηση των ακινήτων με συντελεστή 1%, που ίσχυε ανεξαρτή­τως αξίας και ευνοούσε τη μεγάλη ιδιοκτησία. Με τον τρόπο αυτόν επαναφέρεται ουσιαστικά σε ισχύ ο θεσμός της προοδευτικότητας του φόρου κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών με την καθιέρωση κλιμάκων υπο­λογισμού του φόρου αυτού. Για καθεμιά από τις δύο κα­τηγορίες (Α' και Β) καθιερώνεται ιδιαίτερο αφορολόγη­το όριο και ιδιαίτεροι ανά κλιμάκια φορολογικοί συντελε­στές, με τους οποίους ο υπολογισμός του φόρου είναι ευνοϊκότερος για τους συγγενείς της Α' κατηγορίας, ά­μεση οικογένεια, και υψηλότερος για τους πιο μακρινούς συγγενείς της Β' κατηγορίας.

Ειδικότερα αυξάνεται το αφορολόγητο όριο από 95.000 σε 150.000 ευρώ για την Α' κατηγορία και από 20.000 σε 30.000 ευρώ για τη Β' κατηγορία. Η κλίμακα υπολογισμού του φόρου για τη Γ' κατηγορία παραμένει ως έχει. Καθιερώνεται κλίμακα υπολογισμού του φόρου για την Α' κατηγορία με συντελεστές από 1% έως 10%, αντί 5% έως 20%, που ήταν οι συντελεστές της κλίμα­κας που ίσχυε παλαιότερα. Έτσι, αφ' ενός μεν ικανοποι­είται πάγιο και παλαιό αίτημα να μην επιβαρύνονται οι δωρεές προς συγγενείς, που υπάγονται στην Α' κατηγο­ρία, και οι γονικές παροχές με συντελεστή ανώτερο από το συντελεστή του φόρου μεταβίβασης, και αφ' ετέρου αποφεύγεται η μεθόδευση μεταβίβασης μεγάλης αξίας ακινήτων στις κατηγορίες αυτές φορολογουμένων με ει­κονικές πωλήσεις. Για τη Β' κατηγορία καθιερώνεται κλί­μακα υπολογισμού του φόρου με συντελεστές από 5% έως 20%, αντί 10% έως 30%, που ήταν οι συντελεστές της κλίμακας που ίσχυε παλαιότερα.
Λόγω της καθιέρωσης χαμηλών φορολογικών συντε­λεστών και υψηλού αφορολόγητου στην Α' κατηγορία, κατά τη μεταβίβαση περιουσίας από τους γονείς προς τα τέκνα τους, ο υπολογισμός του φόρου γίνεται με τον ί­διο τρόπο, ανεξάρτητα από την αιτία μεταβίβασης αυ­τής, δωρεά ή γονική παροχή.
Σε περίπτωση που κληρονόμος του αποβιώσαντος εί­ναι επιζών σύζυγος ή ανήλικα τέκνα του, παραμένει α­φορολόγητη η περιουσία που κληρονομείται από αυτούς μέχρι του ποσού των 400.000 ευρώ κατά δικαιούχο. Για τα χρηματικά ποσά τα οποία μεταβιβάζονται σε συγγε­νείς που υπάγονται στις Α' και Β' κατηγορίες (άτυπα ή μη), παραμένει η αυτοτελής φορολόγηση με συντελεστή 10% για την Α' κατηγορία (και 20% για τη Β' κατηγορία) χωρίς αφορολόγητο όριο, γιατί χρησιμοποιούνται σε με­γάλο βαθμό για την καταστρατήγηση των διατάξεων της φορολογίας εισοδήματος και του θεσμού του πόθεν έ-σχες. Τονίζεται ιδιαίτερα ότι με τη φορολόγηση αυτή ο φορολογούμενος δεν στερείται του αφορολογήτου των 150.000 ή των 30.000 ευρώ (ανά κατηγορία), αφού το ποσό αυτό δεν χάνεται, αλλά χρησιμοποιείται στην ακί­νητη περιουσία και στα λοιπά περιουσιακά στοιχεία. Ό­μως, με την αυτοτελή φορολόγηση κλείνει ένα μεγάλο «παράθυρο» μεθόδευσης, το οποίο οδηγούσε στην από­κτηση μεγάλης αξίας περιουσίας, χωρίς την καταβολή των αναλογούντων φόρων και τούτο γιατί «η μέθοδος των άτυπων δωρεών ή των άτυπων γονικών παροχών» αξιοποιείται ουσιαστικά για την κάλυψη τεκμηρίων αγο­ράς. Ενδεικτικά αναφέρεται παράδειγμα, στο οποίο κά­ποιος που αγοράζει ακίνητο αξίας 660.000 ευρώ μπορεί να επικαλεσθεί - ως πηγή προέλευσης των χρημάτων - ά­τυπες παροχές από τους γονείς του (150.000 + 150.000
= 300.000 ευρώ) και άτυπες δωρεές από τους παππού­δες / γιαγιάδες (150.000 + 150.000 = 300.000 ευρώ) ή και άτυπες δωρεές από δύο αδέλφια του ή θείους (30.000 + 30.000 = 60.000 ευρώ) και να αποφύγει με αυτόν τον τρόπο την καταβολή του αναλογούντος φόρου εισοδή­ματος ή και να καλύψει αδήλωτα εισοδήματα που προέρ­χονται από φοροδιαφυγή (π.χ. νομιμοποίηση εσόδων α­πό παράνομες δραστηριότητες).

Ρυθμίζεται ενιαίος τρόπος καταβολής του φόρου κλη­ρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών σε 12 ίσες διμη­νιαίες δόσεις, καθεμιά από τις οποίες δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 500 ευρώ, πλην της τελευταίας, ανεξάρ­τητα από το είδος του περιουσιακού στοιχείου που απο­κτάται ή από τον τίτλο βεβαίωσης του φόρου (δήλωση, πράξη οριστική, απόφαση δικαστηρίου κ.λπ.). Με τον τρόπο αυτόν, αφ' ενός καθίσταται πλέον στους φορολο­γούμενους ευκολότερο να είναι συνεπείς στις φορολο­γικές τους υποχρεώσεις, αφού δεν θα έχουν διαφορετι­κές ημερομηνίες λήξης των δόσεών τους από τους φό­ρους αυτούς, και αφ' ετέρου διευκολύνονται στην εξό­φληση, αφού αυξάνεται ο αριθμός των δόσεων. Ενδει­κτικά αναφέρεται ότι ο αναλογών για τα ακίνητα φόρος βεβαιώνεται σήμερα σε τρεις ίσες διμηνιαίες δόσεις.

β) Προβλέπεται ότι στις υποθέσεις στις οποίες έχουν εφαρμογή οι παρούσες ρυθμίσεις, ο συνυπολογισμός πλέον θα γίνεται με βάση τις βασικές διατάξεις των άρ­θρων 4, 36 και 47 του Κώδικα. Αυτό σημαίνει ότι στις υ­ποθέσεις φορολογίας κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών, στις οποίες ο υπολογισμός του φόρου θα γίνε­ται με τα οριζόμενα στις προτεινόμενες διατάξεις, θα συνυπολογίζονται πλέον όλες οι προγενέστερες δωρε­ές και γονικές παροχές, για τις οποίες η φορολογική υ­ποχρέωση έχει γεννηθεί σε χρόνο κατά τον οποίο δεν έ­χει παραγραφεί το δικαίωμα του Δημοσίου για επιβολή φόρου, δηλαδή σε υποθέσεις για τις οποίες η φορολογι­κή υποχρέωση έχει γεννηθεί από 1.1.1990. Κατά το συ­νυπολογισμό αυτό θα τύχουν εφαρμογής και οι διατά­ξεις των άρθρων 31 και 121 του Κώδικα, για την έκπτωση του φόρου των συνυπολογιζόμενων δωρεών και γονικών παροχών, καθώς και για την εκκαθάριση υποθέσεων με διαφορετικό φορολογικό καθεστώς. Με τη ρύθμιση αυτή συνεπώς καθίσταται ανενεργή και ουσιαστικά καταργεί­ται για τις υποθέσεις αυτές η διάταξη περί συνυπολογι­σμού της παραγράφου 1 του άρθρου 2 του ν.3634/2008, η οποία στην πράξη θα εξακολουθεί να ισχύει μόνο κατά τον υπολογισμό του φόρου σε υποθέσεις, στις οποίες έ­χουν εφαρμογή οι προϊσχύσασες διατάξεις.

γ) Ορίζεται ως ημερομηνία έναρξης ισχύος των ρυθμί­σεων η 8η Ιανουαρίου 2010 για τις υποθέσεις φορολο­γίας δωρεών και γονικών παροχών (ημερομηνία καταθέ­σεως στη Βουλή της τροπολογίας με την οποία διαφυ­λασσόταν από την ίδια ημερομηνία η υπαγωγή των υπο­θέσεων γονικής παροχής και δωρεών στο φορολογικό καθεστώς που θα προέκυπτε από την ολοκλήρωση της κοινωνικής διαβούλευσης) και η ημερομηνία δημοσίευ­σης του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως για τις υποθέσεις κληρονομιών.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι για τα περιουσιακά στοι­χεία που θα μεταβιβασθούν με συμβολαιογραφικό έγ­γραφο δωρεάς ή γονικής παροχής, που θα καταρτισθεί από 8 Ιανουαρίου 2010 (ανεξάρτητα από την ημερομηνία κατάθεσης της οικείας φορολογικής δήλωσης στην αρ­μόδια Δ.Ο.Υ.), για τις άτυπες δωρεές και γονικές παρο­χές που θα συσταθούν από την ημερομηνία αυτή, καθώς και για τις περιπτώσεις που υπήρχε μετάθεση του χρό­νου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης και αυτή γεννιέται από 8 Ιανουαρίου 2010, ο φόρος δωρεάς ή γο­νικής παροχής θα υπολογισθεί με βάση τους φορολογι­κούς συντελεστές και τις κλίμακες που ορίζονται στην προτεινόμενη ρύθμιση.

Για τις υποθέσεις φορολογίας κληρονομιών, η ρύθμιση καταλαμβάνει τις υποθέσεις εκείνες στις οποίες η φορο­λογική υποχρέωση θα γεννηθεί από την ημερομηνία δη­μοσίευσης του νόμου, δηλαδή καταλαμβάνει θανάτους από την ημερομηνία αυτή και μετά, καθώς και υποθέσεις φορολογίας κληρονομιών (π.χ. επιδικίες), στις οποίες ο θάνατος μεν έχει συμβεί προγενέστερα, όμως είχε μετα­τεθεί ο χρόνος γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης και αυτή γεννιέται μετά τη δημοσίευση του νόμου.
Ανακεφαλαιώνοντας, τονίζεται ότι με τις διατάξεις του άρθρου 1 ο τρόπος φορολόγησης των κληρονομιών, δω­ρεών και γονικών παροχών καθίσταται αναλογικός, δι­καιότερος και ικανοποιεί τη συνταγματική επιταγή και το αίσθημα των φορολογουμένων για συμμετοχή τους στα δημόσια βάρη ανάλογα με την περιουσιακή τους κατά­σταση και για την επιβάρυνση των μεγάλων περιουσιών με υψηλότερους συντελεστές.

Ακολουθεί συγκριτικός πίνακας με παραδείγματα υπο­λογισμού του φόρου με το ισχύον και το προτεινόμενο σύστημα φορολόγησης:
 
 

Αξία περιου­σίας που με­ταβιβάζεται με δωρεά, γονική παρο­χή ή κληρο­νομιά

Φόρος με βά­ση την ισχύ­ουσα κλίμακα

(1% ανεξαρ­τήτως αξίας )

Φόρος με βάση την προτεινό­μενη κλίμακα

Διαφορά φόρου (%)

150.000

550

•0-

-100,00

200.000

1.050

500

-52,38

300.000

2.050

1.500

-26,83

310.000

2.150

2.000

-6,98

315.000

2.200

2.250

+2,27

320.000

2.250

2.500

+11,11

350.000

2.550

4.000

+56,86

400.000

3.050

6.500

+113,11

500.000

4.050

11.500

+183,95

600.000

5.050

16.500

+226,73

800.000

7.050

36.500

+417,73

1.000.000

9.050

56.500

+524,31

1.500.000

14.050

106.500

+658,01

Από τον πίνακα αυτόν προκύπτει ότι, για περιουσίες μέχρι 315.000 ευρώ, ο φόρος που προκύπτει με τις προ­τεινόμενες κλίμακες είναι μικρότερος από αυτόν που προκύπτει με το ισχύον καθεστώς. Αν δε, πρόκειται για περιουσία που ανήκει σε δύο γονείς και μεταβιβάζεται στο παιδί τους, η αξία αυτή ανέρχεται στις 630.000 ευ-ρώ. Για τις μεγαλύτερης αξίας περιουσίες υπάρχει ανά­λογη επιβάρυνση, όχι όμως υπέρμετρη.

Αρθρο 2
Με τις διατάξεις του άρθρου 2 αυξάνεται ο ειδικός φό­ρος κατανάλωσης που επιβάλλεται στην αλκοόλη και στα αλκοολούχα ποτά, καθώς και ο ειδικός φόρος κατα­νάλωσης που επιβάλλεται στα καπνοβιομηχανικά προϊό­ντα. Ειδικότερα:
Με τις διατάξεις των παραγράφων 1 , 2 και 3 αυξάνε­ται ο ειδικός φόρος κατανάλωσης στην αιθυλική αλκοό­λη και στα αλκοολούχα ποτά. Η αύξηση αυτή κρίθηκε σκόπιμη, προκειμένου να αυξηθούν τα έσοδα του προϋ­πολογισμού και παράλληλα να προσεγγίσει η Ελλάδα, το μέσο όρο φορολογίας που ισχύει σε κοινοτικό επίπε­δο στα αλκοολούχα προϊόντα. Η επιβάρυνση από την αύ­ξηση αυτή ανέρχεται ανά φιάλη σε 0,91 ευρώ για την αλ­κοόλη και τα αλκοολούχα ποτά (ουίσκι, βότκα, τζιν κ.λπ.), ενώ για το ούζο, τσίπουρο, τσικουδιά η επιβάρυνση πε­ριορίζεται σε 0,45 ευρώ και για τη φιάλη μπύρας από 0,009 έως 0,02 ευρώ.
Με τις διατάξεις της παραγράφου 4 αναπροσαρμόζε­ται ο ειδικός φόρος κατανάλωσης που επιβάλλεται στα καπνοβιομηχανικά προϊόντα. Συγκεκριμένα αυξάνεται ο συντελεστής του ειδικού φόρου κατανάλωσης από 57,5% σε 63% και του παγίου στοιχείου από 5% σε 7,5%, ενώ παράλληλα μειώνεται ο ελάχιστος ειδικός φό­ρος κατανάλωσης από 80% σε 75%. Επίσης αυξάνεται α­πό 10% -12% ο φόρος κατανάλωσης που επιβάλλεται στα πούρα και στον καπνό που προορίζεται για την κατα­σκευή χειροποίητων τσιγάρων.
Η ρύθμιση αυτή αποσκοπεί αφ' ενός στην αύξηση των εσόδων του προϋπολογισμού και αφ' ετέρου μέσω της αυξημένης τιμής της δημιουργίας αντικινήτρου κατανά­λωσης για σκοπούς προστασίας της δημόσιας υγείας. Ε­πίσης με την αναπροσαρμογή αυτή του φόρου επιτυγχά­νεται:
- Η μη νόθευση του υγιούς ανταγωνισμού μεταξύ των διαφόρων κατηγοριών τσιγάρων που ανήκουν στην ίδια ομάδα.
- Η διατήρηση στα ίδια επίπεδα της διαφοράς των τι­μών που υπήρχε μεταξύ των διαφόρων κατηγοριών τσι­γάρων πριν την αύξηση του φόρου.
Με την προτεινόμενη ρύθμιση τα ακριβά τσιγάρα πλήτ­τονται περισσότερο σε σχέση με τα τσιγάρα που έχουν χαμηλή τιμή. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η επιβάρυνση α­πό την αύξηση της φορολογίας ανά πακέτο 20 τσιγάρων ανέρχεται σε 0,15 μέχρι 0,19 ευρώ για τα φθηνά τσιγάρα και από 0,20 μέχρι 0,34 ευρώ για τα ακριβά.
Με τις διατάξεις της παραγράφου 5 ορίζεται ότι η ι­σχύς των διατάξεων των παραγράφων 1, 2 και 3 του άρ­θρου αυτού αρχίζει από 8.1.2010 και οι διατάξεις της πα­ραγράφου 4 από την ημερομηνία συζήτησης του σχεδίου νόμου στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής.
Αρθρο 3
Με τις διατάξεις του άρθρου 3 ορίζεται η ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου ως ημερομηνία έναρξης της ι­σχύος του, εκτός από τις περιπτώσεις που ορίζεται δια­φορετικά στις επί μέρους διατάξεις του.
Αυτά επιδιώκονται με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου και παρακαλείται η Εθνική Αντιπροσωπεία για την ψήφι-σή του.