Χρόνος επίδοσης επιβολής προστίμου

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ Β΄

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 2 Φεβρουαρίου 2011 με την εξής σύνθεση: Ε. Γαλανού, Σύμβουλος της Επικρατείας, Προεδρεύουσα, σε αναπλήρωση του Προέδρου του Τμήματος και του αρχαιοτέρου της Συμβούλου, που είχαν κώλυμα, Ε. Νίκα, Γ. Τσιμέκας, Σύμβουλοι, Ειρ. Σταυρουλάκη, Β. Μόσχου, Πάρεδροι. Γραμματέας η Α. Ζυγουρίτσα.

Για να δικάσει την από 11 Ιανουαρίου 2007 αίτηση:

της ......................, κατοίκου Πτολεμαΐδος Κοζάνης (οδός ..... ........ αρ. ..), η οποία δεν παρέστη, αλλά ο δικηγόρος που υπογράφει την αίτηση νομιμοποιήθηκε με συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο, κατά του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, ο οποίος παρέστη με την ....................., Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.

Με την αίτηση αυτή η αναιρεσείουσα επιδιώκει να αναιρεθεί η υπ` αριθ. 1407/2006 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης.
Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως της Εισηγήτριας, Παρέδρου Ειρ. Σταυρουλάκη.

Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε την αντιπρόσωπο του Υπουργού, η οποία ζήτησε την απόρριψη της υπό κρίση αιτήσεως.

Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου και 

Αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα Σκέφθηκε κατά το Νόμο

1. Επειδή, για την άσκηση της υπό κρίση αιτήσεως έχει καταβληθεί το νόμιμο  παράβολο (υπ` αριθμ.1682217-9/2007 ειδικά γραμμάτια παραβόλου σειράς Α`).

2. Επειδή, με την αίτηση αυτή ζητείται παραδεκτώς η αναίρεση της 1407/2006 αποφάσεως του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης, με την οποία απερρίφθη  έφεση της ήδη αναιρεσείουσας κατά της 18/1999 αποφάσεως του Διοικητικού
Πρωτοδικείου Κοζάνης. Με την τελευταία απόφαση απερρίφθη ως εκπρόθεσμη  προσφυγή της αναιρεσείουσας κατά της 85/1996 πράξεως του Προϊσταμένου της  ΔΟΥ Πτολεμαϊδος περί επιβολής προστίμου του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων
ύψους 83.977.388 δραχμών.

3. Επειδή, ο Κώδικας Φορολογικής Δικονομίας (π.δ.331/1985, Α` 116) όριζε  κατά τον κρίσιμο εν προκειμένω χρόνο στο άρθρο 57 ότι «1…2…η επίδοση μπορεί  να γίνει σε οποιονδήποτε τόπο βρεθεί εκείνος στον οποίο πρέπει να επιδοθεί
το έγγραφο.3.Αν αυτός έχει, στον τόπο όπου πρόκειται να γίνει η επίδοση,  γνωστή κατοικία ή επαγγελματική εγκατάσταση…, η επίδοση δεν μπορεί να γίνει έξω από το χώρο της κατοικίας του ή της επαγγελματικής του   εγκατάστασης…χωρίς τη συναίνεσή του…», στο άρθρο 59 ότι «Η επίδοση γίνεται: 1.Σ`αυτόν, προς τον οποίο απευθύνεται…», στο άρθρο 61 ότι «1.Αν εκείνος στον οποίο πρόκειται να γίνει η επίδοση δεν βρίσκεται στην κατοικία του, το έγγραφο παραδίδεται σε κάποιον από τους συγγενείς ή υπηρέτες που συνοικούν μαζί του…4.Αν δεν βρεθεί στην κατοικία κανένας από αυτούς προς τους οποίους μπορεί, σύμφωνα με τις προηγούμενες παραγράφους, να γίνει η επίδοση, το έγγραφο επικολλάται στη θύρα της κατοικίας, με την παρουσία ενός μάρτυρα, και γίνεται μνεία της θυροκόλλησης στην έκθεση…», στο άρθρο 62 ότι «1. Αν εκείνος στον οποίο πρόκειται να γίνει η επίδοση δεν βρίσκεται εκεί όπου ασκεί το επάγγελμα…του, το έγγραφο παραδίδεται στο διευθυντή του καταστήματος…ή σε κάποιον από τους συνεταίρους, συνεργάτες, υπαλλήλους ή υπηρέτες…Αν κανένας από αυτούς δεν βρίσκεται, η επίδοση ενεργείται στην κατοικία εκείνου στον οποίο αυτή απευθύνεται….», στο άρθρο 65 ότι «1. Αν εκείνος στον οποίο πρόκειται να γίνει η επίδοση ή τα πρόσωπα που αναφέρονται στα άρθρα 61 και 62 αρνούνται να παραλάβουν το έγγραφο ή να υπογράψουν την έκθεση επίδοσης ή δεν μπορούν να υπογράψουν, αυτός που ενεργεί την επίδοση επικολλά το έγγραφο στη θύρα της κατοικίας ή του καταστήματος κατά τη θυροκόλληση πρέπει να παρευρίσκεται ένας μάρτυρας και γίνεται γι`αυτή μνεία στην έκθεση…», στο άρθρο 67 ότι «1.Για κάθε επίδοση συντάσσεται έκθεση από εκείνον που την ενεργεί [η οποία]…, εκτός από τα στοιχεία που ορίζονται στο άρθρο 52, περιέχει την παραγγελία προς επίδοση…, μνεία της ημέρας και της ώρας της επίδοσης…και του τρόπου που έγινε η επίδοση…» και στο άρθρο 52 ότι «1….2.Η έκθεση πρέπει….να αναφέρει τον τόπο και το χρόνο της διενέργειάς της…». Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται δυνάμει των άρθρων 34 του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων (Π.Δ. 186/1992, Α` 84) και 4 παρ. 4 του ν.δ/τος 4600/1966 («Περί ρυθμίσεως θεμάτων τινών των φορολογικών δικαστηρίων», Α` 242) και στις επιδόσεις πράξεων της φορολογικής αρχής περί επιβολής προστίμων του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων (πρβλ. ΣτΕ 1419, 1421/2008, 2398/2005, 2826/2003, 2483/2001, 2362/1999, 3296/1987). Περαιτέρω, το άρθρο 77 του Κώδικα Φορολογικής Δικονομίας ορίζει ότι «Η προθεσμία για την άσκηση της προσφυγής είναι είκοσι ημέρες και αρχίζει από την επομένη της ημέρας που επιδόθηκε η πράξη…».

4. Επειδή, κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων, σε περίπτωση επιδόσεως πράξεως της φορολογικής αρχής περί επιβολής προστίμου του ΚΒΣ, ήτοι πράξεως σχετικής με την άσκηση της επαγγελματικής δραστηριότητας προσώπου, αναζητήσεως αυτού στην κατοικία του και μη ανευρέσεως αυτού ή οποιουδήποτε από τους μνημονευομένους στο άρθρο 61 παρ.1 του ΚΦΔ συνοίκους του, δεν εφαρμόζονται άνευ ετέρου οι διατάξεις περί θυροκολλήσεως, αλλ` απαιτείται να έχει προηγουμένως αναζητηθεί το ως άνω πρόσωπο ή κάποιο από τα λοιπά οριζόμενα στο άρθρο 62 παρ. 1 πρόσωπα στην επαγγελματική εγκατάσταση του πρώτου Κατά την άποψη, όμως, της Παρέδρου Ειρήνης Σταυρουλάκη, επί αναζητήσεως στην κατοικία του του προς ο η επίδοση προσώπου και μη ανευρέσεως αυτού ή οποιουδήποτε από τα κατ` άρθρο 61 παρ.1 του ΚΦΔ πρόσωπα, εφαρμόζονται άνευ ετέρου οι διατάξεις της παρ. 4 του αυτού άρθρου και του άρθρου 65 παρ.1 περί θυροκολλήσεως, χωρίς να απαιτείται, επιπλέον, ως προϋπόθεση να έχει προηγουμένως αναζητηθεί το ως άνω πρόσωπο ή κάποιο από τα λοιπά οριζόμενα στο άρθρο 62 παρ. 1 πρόσωπα στην επαγγελματική εγκατάσταση του πρώτου (πρβλ.ΣτΕ 1174/2007, 3880/1995). Τούτο δε δεν αναιρείται, του νόμου μη διακρίνοντος, σε περίπτωση επιδόσεως πράξεως σχετικής με την άσκηση της επαγγελματικής δραστηριότητας του προσώπου, όπως η πράξη της φορολογικής αρχής περί επιβολής προστίμου του ΚΒΣ. Με την ολοκλήρωση δε των περί θυροκολλήσεως διατυπώσεων, η επίδοση θεωρείται ότι συντελέσθηκε και είναι, συνακολούθως, νομικώς αδιάφορο, τόσο ως προς τη νομιμότητα της επιδόσεως όσο και ως προς την έναρξη των κατά νόμο αποτελεσμάτων της, εάν το προς ο η επίδοση πρόσωπο έλαβε πράγματι γνώση των κατά τα ανωτέρω επιδοθέντων εγγράφων (ΣτΕ 1501/2010, 1174, 61/2007).

5. Επειδή, εν προκειμένω, με την αναιρεσιβαλλομένη έγινε δεκτό ότι «η [επίδικη πράξη της φορολογικής αρχής]…επεδόθη στις 25-10-1996 με θυροκόλληση στην επί της οδού ..... αριθμ.. ......... κατοικία της [αναιρεσείουσας]…, διότι η τελευταία δεν ανευρέθη σε αυτήν, σύμφωνα με την ταυτόχρονη έκθεση επιδόσεως του επιμελητή οικονομικών εφοριών .............». Με την προσφυγή η αναιρεσείουσα δήλωσε ως διεύθυνσή της την οδό ......... αριθμ. .. στην Πτολεμαϊδα και με το επ` αυτής υπόμνημα ισχυρίσθηκε ότι η ως άνω επίδοση ήταν μη νόμιμη και, συνεπώς, δεν ήταν εκπρόθεσμη η προσφυγή της, διότι η φορολογική αρχή, αφού «την αναζήτησε στη διεύθυνση της επαγγελματικής της έδρας στην Πτολεμαϊδα, προέβη στη θυροκόλληση» κατά παράβαση των προαναφερθεισών διατάξεων, σύμφωνα με τις οποίες, κατά την αναιρεσείουσα, θυροκόλληση χωρεί μόνον εφ` όσον ο προς ον η επίδοση αρνείται την παραλαβή. Περαιτέρω, ισχυρίσθηκε ότι έλαβε γνώση της ως άνω πράξεως όταν επέστρεψε από την Αθήνα, όπου είχε μεταβεί για σοβαρούς επαγγελματικούς λόγους, ότι η φορολογική αρχή έπρεπε να προβεί σε επιμελή αναζήτησή της και, μόνο εάν αυτή ήταν αδύνατη, να θυροκολλήσει την πράξη και όχι με την πρώτη αναζήτησή της και μη ανεύρεση να προβεί στη θυροκόλληση. Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο απέρριψε ως εκπροθέσμως ασκηθείσα την 10-12-1996, ήτοι μετά την εκπνοή της, κατά τα προεκτεθέντα, εικοσαήμερης προσθεσμίας από την επομένη της ως άνω επιδόσεως, προσφυγή της αναιρεσείουσας, θεωρώντας έγκυρη την εν λόγω επίδοση, με την αιτιολογία ότι «προσλήφθηκε για την επίδοση, λόγω της απουσίας της [αναιρεσείουσας].. από την οικία της η μάρτυρας ...........-............. [όπως αναφέρεται στην οικεία έκθεση επιδόσεως]», απέρριψε δε τον ανωτέρω ισχυρισμό της αναιρεσείουσας περί απουσίας της αφ` ενός ως αναπόδεικτο αφ` ετέρου ως αβάσιμο, ήτοι ως μη στοιχειοθετούντα ανωτέρα βία, υπό την έννοια ότι η αναιρεσείουσα ηδύνατο να διορίσει αντίκλητο ή πληρεξούσιο για την παραλαβή εγγράφων απευθυνομένων προς αυτήν κατά τη διάρκεια της απουσίας της. Με την έφεση η αναιρεσείουσα προέβαλε ότι η επίμαχη θυροκόλληση δεν ήταν έγκυρη, υπό την έννοια ότι έπρεπε να προηγηθεί προσπάθεια επιδόσεως στην επαγγελματική εγκατάστασή της, στην οδό ... .........., αριθμ. .., στην ........., η οποία, άλλωστε, ήταν γνωστή στη φορολογική αρχή, όπως προκύπτει από την ίδια την επίδικη πράξη της εν λόγω αρχής, και ότι τίθεται ζήτημα παραβάσεως των αρχών της χρηστής διοικήσεως και της προστατευομένης εμπιστοσύνης, προέβη δε περαιτέρω σε «διόρθωση της αναγραφείσας στο δικόγραφο της εφέσεως διευθύνσεώς της (οδ. ....., αριθμ. .., ........) σε «..............., ...........». Το δευτεροβάθμιο δικαστήριο, επικυρώνοντας την πρωτόδικη απόφαση, έκρινε, μεταξύ άλλων, ότι η επίδοση πράξεως της φορολογικής αρχής ενεργείται διαζευκτικώς είτε στην κατοικία είτε στην επαγγελματική εγκατάσταση του βαρυνομένου και ότι, συνεπώς, η επίμαχη επίδοση εγκύρως διενεργήθηκε στην κατοικία της αναιρεσείουσας με θυροκόλληση. Η κρίση αυτή, κατά τα εκτεθέντα στην προηγουμένη σκέψη, δεν είναι νομίμως κι επαρκώς αιτιολογημένη, δεδομένου ότι, εφ` όσον επρόκειτο για επίδοση πράξεως της φορολογικής αρχής περί επιβολής προστίμου του ΚΒΣ, ήτοι πράξεως αμέσως σχετιζομένης με την άσκηση της επαγγελματικής δραστηριότητας της αναιρεσείουσας, για το έγκυρο της θυροκολλήσεως στην κατοικία της, εφ` όσον δεν βρέθηκε εκεί ούτε η ίδια ούτε κάποιος από τους συνοίκους αυτής, απητείτο η προηγουμένη αναζήτηση αυτής στο χώρο της επαγγελματικής της εγκαταστάσεως, η διεύθυνση του οποίου ήταν, άλλωστε, γνωστή στην ως άνω αρχή, η δε κατά τα ανωτέρω θυροκόλληση δεν ήταν νόμιμη και, συνακολούθως, δεν άρχισε να τρέχει η προθεσμία για την άσκηση προσφυγής, η οποία, ως εκ τούτου, έπρεπε να κριθεί ως εμπροθέσμως ασκηθείσα.

Κατά τη γνώμη, όμως, της Παρέδρου Ειρήνης Σταυρουλάκη η ως άνω κρίση του δευτεροβαθμίου δικαστηρίου είναι νομίμως και επαρκώς αιτιολογημένη, δεδομένου ότι προϋπόθεση για τη θυροκόλληση στην κατοικία της αναιρεσείουσας της επίδικης πράξεως δεν ήταν η προηγουμένη αναζήτησή της στην επαγγελματική της εγκατάσταση, το γεγονός δε της μη λήψεως από την αναιρεσείουσα γνώσεως της ως άνω πράξεως ήταν, από την άποψη της αφετηρίας της προθεσμίας για την άσκηση προσφυγής, νομικώς αδιάφορο. Επομένως, νομίμως, κατά την άποψη αυτή, επικυρώθηκε από το δευτεροβάθμιο δικαστήριο η κρίση της πρωτόδικης αποφάσεως περί εκπροθέσμου της προσφυγής της αναιρεσείουσας, ως ασκηθείσας σε χρόνο πέραν του εικοσαημέρου από την επομένη της ως άνω επιδόσεως.

6. Επειδή, ενόψει των ανωτέρω, θα έπρεπε η υπό κρίση αίτηση να γίνει δεκτή και να αναιρεθεί για τον προαναφερθέντα λόγο η 1407/2006 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης, παρελκούσης ως αλυσιτελούς της εξετάσεως των λοιπών προβαλλομένων λόγων αναιρέσεως. Λόγω, όμως, της σπουδαιότητας του κατά τα ανωτέρω ανακύπτοντος ζητήματος ως προς την ερμηνεία των μνημονευομένων στην σκέψη 4 διατάξεων του ΚΦΔ περί του εγκύρου ή μη επιδόσεως δια θυροκολλήσεως διοικητικής πράξεως σχετικής με την άσκηση της επαγγελματικής δραστηριότητας προσώπου, όπως η πράξη επιβολής προστίμου του ΚΒΣ, σε περίπτωση αναζητήσεως και μη ανευρέσεως αυτού ή οποιουδήποτε συνοίκου του στην κατοικία του πρώτου, χωρίς προηγουμένως να έχει αναζητηθεί το εν λόγω πρόσωπο στη διεύθυνση της επαγγελματικής του εγκαταστάσεως, το Τμήμα κρίνει ότι πρέπει η υπόθεση να παραπεμφθεί ενώπιον της επταμελούς συνθέσεώς του, σύμφωνα με το άρθρο 14 παρ.5 του π.δ/τος 18/1989 και να ορίσει εισηγητή την Πάρεδρο Ειρήνη Σταυρουλάκη και δικάσιμο την 4.5.2011.

Δια ταύτα

Παραπέμπει την υπόθεση ενώπιον της επταμελούς συνθέσεως του Β`Τμήματος.

Ορίζει εισηγητή την Πάρεδρο Ειρήνη Σταυρουλάκη και δικάσιμο την 4.5.2011.

Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 7 και 16 Φεβρουαρίου 2011

Η Προεδρεύουσα Σύμβουλος                          
Ε. Γαλανού                                   

Η Γραμματέας
Α. Ζυγουρίτσα

και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 9ης Μαρτίου 2011.

Ο Πρόεδρος του Β` Τμήματος                        
Φ. Αρναούτογλου                               
 
Η Γραμματέας
Α. Ζυγουρίτσα